[ Pobierz całość w formacie PDF ]
okupacji Polski, a nawet w czasie pobytu
delegacji młodzieżowych organizacji polskich
w Moskwie w charakterze gości sowieckiego
Komsomołu wywołał niebywały skandal,
występując w samej Moskwie z żądaniem, aby
wojska sowieckie wyniosły się z Polski. Ten
incydent moskiewski prawdopodobnie
przypieczętował jego los i zadecydował o jego
tragicznym końcu".
Przez cały czas istnienia PRL utrzymywały się
dwie wersje śmierci Bolesława Scibiorka:
oficjalna i opozycyjna.
W połowie lat 80. w wydanej w podziemiu
książce Te pokolenia żałobami czarne..."
Maria Turlejska (występująca wówczas pod
pseudonimem Aukasz Socha) powtórzyła
wersję opozycyjną. A nawet ją rozwinęła o
nowe, istotne szczegóły. Napisała:
Dziś nie ulega chyba wątpliwości, że grupę
«Orsza» zorganizowaÅ‚y wÅ‚adze
bezpieczeństwa w Skierniewicach w celu
zabójstwa Scibiorka, który wtedy był
nauczycielem w miejscowości koło
Skierniewic. Wiadomo nam o przyznaniu siÄ™
do udziału w morderstwie jednego z członków
grupy (pracującego w łódzkim UB), który 20
lat pózniej opowiedział o tym po pijanemu; był
wówczas kurierem dyplomatycznym w MSZ".
Wersja ostateczna
W latach 90. Główna Komisja Badania
Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
wszczęła śledztwo w sprawie mordu na
Bolesławie Zci-biorku. Było to jedno ze
śledztw związanych z niewyjaśnionymi dotąd
w pełni zabójstwami działaczy PSL. Komisja
zapytała panią profesor, dlaczego tak
napisała, ale Maria Turlejska nie znała
żadnych szczegółów - coś tam kiedyś
usłyszała od Ignacego Logi-Sowińskiego,
który po wojnie był w Aodzi pierwszym
sekretarzem PPR.
Komisja przesłuchała więc Logę-Sowińskiego,
który powiedział:
Znałem Bolesława Scibiorka osobiście z
kontaktów międzypartyjnych i nawet
towarzyskich. Byt to bardzo uroczy pan.
Poglądy miał lewicowe. Ja będąc w
Warszawie w czasie wojny wiedziałem, że w
ruchu ludowym, jak mi siÄ™ wydaje «Roch»,
działał Scibiorek. Wiedziałem
o tym od osoby prowadzącej kolportaż prasy
ludowej i od niej otrzymywałem egzemplarze.
Ze Scibiorkiem zetknÄ…Å‚em siÄ™ dopiero po
wojnie w Aodzi (...). Scibiorek był poglądów
lewicowych, ale gdy wrócił Mikołajczyk,
wstÄ…pili do PSL, bo nie byli nigdy zwiÄ…zani z
SL «Wola Ludu». O Å›mierci Zcibiorka
dowiedziałem się będąc w Warszawie na
Zjezdzie PPR. Był to Zjazd 4 grudnia 1945 r.
Zawiadomił mnie Zambrowski, że został
zamordowany Scibiorek, sondował mnie, czy
mogła to być wewnętrzna rozrachunkowa
sprawa w ruchu ludowym. Odpowiedziałem,
że absolutnie nie, bo znałem tych ludzi.
Wykluczam całkowicie, aby zrobili to ludowcy
jako rozgrywka czy odwet, ale nie wiem za co.
Wykluczam również, aby zrobił to ktoś z UB.
Moczar nie poszedłby na to, Scibiorek miał
dobre kontakty z Moczarem, szefem WUBP w
Aodzi. Zcibiorek był bardzo układnym
człowiekiem i dobrze
i kulturalnie się z nim pracowało. Jako
sekretarz PPR spotykałem się w
Wojewódzkiej Radzie Narodowej, były w tym
czasie zupełne inne stosunki, niepodobne do
pózniejszych, przychodziliśmy do siebie,
rozmawiali. Był to dla mnie osobisty szok,
zabójstwo Scibiorka. Moczar o zabójstwie
również dowiedział się będąc w Warszawie.
Był bardzo przybity".
Już podczas procesu wiadomo było, że nie
żyje - zastrzelony na zabawie wiejskiej w
Białyninie - Władysław Baran, który strzelał do
Bolesława Scibiorka. Wciąż jednak nie
wiadomo było, co dzieje się z Orszą".
Niektórzy podejrzewali, że uciekł za granicę.
Plotkowano, że wyjechał do Szwecji.
W grudniu 1950 r. jego zwłoki wygrzebały z
ziemi psy.
Karol Maciaszek od listopada 1948 roku
pracował w WUBP w Aodzi w Wydziale
Zledczym. Nie pamiętam dokładnie, ale w
lutym lub w marcu 1950 r. byłem
oddelegowany do pracy w PUBP w
Skierniewicach - zeznawał w czasie śledztwa
w latach 90. - Tam prowadziłem postępowanie
przeciwko Janowi Chlebowskiemu, który
został w kwietniu lub maju 1950 r. zatrzymany
za posiadanie broni. W trakcie (...) śledztwa
opowiedziaÅ‚, że należaÅ‚ do bandy «Orszy»
Kucikiewicza. Mówił, że dokonali napadu na
konwojentów i zabrali pieniądze, które
«Orsza» podzieliÅ‚ niesprawiedliwie. Wtedy
Chlebowski miał się zdenerwować i zastrzelić
«OrszÄ™»; podobno byÅ‚o to w pazdzierniku
1949 roku. W czasie śledztwa przeciwko
Chlebowskiemu, ten mówiÅ‚ mi, że «Orsza» w
czasie okupacji był związany z posłem
Bolesławem Scibiorkiem, że Scibiorek był
przeÅ‚ożonym «Orszy». Chlebowski też mówiÅ‚,
że sÅ‚yszaÅ‚, iż «Orsza» braÅ‚ udziaÅ‚ w zabójstwie
Scibiorka, że w tym zabójstwie brały też udział
trzy osoby. Ale ja już nie pamiętam
szczegółów z tego co mówił mi Chlebowski na
temat zabójstwa Scibiorka, on sam tylko o tym
słyszał".
Od innej osoby, emerytowanego nauczyciela,
Maciaszek kiedyś usłyszał, że Kucikiewicz był
po wojnie namawiany przez Scibiorka, aby
zerwał z bandytyzmem. Za to Orsza", aby
pozbyć się świadka swoich bandyckich
wyczynów, zabił Scibiorka.
Jana Chlebowskiego KunÄ™" skazano na 12
lat więzienia.
Jakie były stosunki między Scibiorkiem a
OrszÄ…" w czasie wojny? To pytanie pomijano
podczas toczÄ…cej siÄ™ w 1946 r. sprawy.
Odpowiedz nie pasowałaby do tezy, że
Orsza" postanowił zlikwidować Zcibiorka,
kiedy ten wstąpił po wojnie do PSL.
Odpowiedz jednak można było znalezć w
ówczesnych aktach sprawy. Główna
Komisja... zwróciła uwagę na zeznania Heleny
Kucikiewicz, żony Wacława Kucikiewicza
Orszy". W czasie procesu przebywała ona w
więzieniu. Prokurator zrezygnował z
przesłuchiwania jej w sądzie. Zeznania
złożone w śledztwie uznano za odczytane,
czyli w praktyce pozostały w aktach sprawy,
mogły je poznać strony procesu, ale już nie
publiczność.
Helena Kucikiewicz zeznała w 1946 r.:
W 1942 r. między moim mężem a
Scibiorkiem powstała nienawiść, następnie
mąż wystąpił z organizacji, w której był
Zcibiorek, wstąpił do oddziału dywersyjnego
organizacji AK, gdzie objÄ…Å‚ stanowisko
dowódcy oddziału dywersyjnego pod
[ Pobierz całość w formacie PDF ]